Đại đa số cha mẹ đều băn khoăn mấy tháng bé biết trườn là thời điểm lý tưởng, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong sự phát triển vận động của con. Trườn không chỉ là kỹ năng di chuyển độc lập đầu tiên mà còn là nền tảng vững chắc cho những bước đi chập chững sau này. Tại Nhiên Kids, chúng tôi hiểu rằng việc nắm bắt các cột mốc này sẽ giúp cha mẹ đồng hành tốt nhất cùng bé yêu trong hành trình khôn lớn.
Hiểu Rõ Về Kỹ Năng Trườn Của Bé
Trườn là gì và Tầm quan trọng của Trườn
Trườn là một trong những phương thức di chuyển độc lập đầu tiên của trẻ nhỏ, thường diễn ra trước khi bé biết bò hoặc đi. Đây là động tác mà bé sử dụng tay và chân, hoặc đôi khi chỉ riêng tay để kéo hoặc đẩy cơ thể di chuyển trên sàn, với phần bụng vẫn tiếp xúc với mặt đất. Khác với bò, kỹ thuật trườn đòi hỏi ít sức mạnh cơ bắp hơn và thường là bước khởi đầu cho quá trình vận động phức tạp hơn sau này.
Tầm quan trọng của kỹ năng trườn không chỉ dừng lại ở việc giúp bé di chuyển. Nó còn là một giai đoạn phát triển quan trọng, giúp tăng cường sức mạnh cho các nhóm cơ ở cổ, vai, lưng và bụng. Hơn nữa, quá trình này còn hỗ trợ phát triển khả năng phối hợp giữa các chi, thăng bằng và định hướng không gian cho trẻ. Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, việc bé tập trườn giúp kích thích sự phát triển của não bộ thông qua việc khám phá môi trường xung quanh.
Sự Khác Biệt Giữa Trườn và Bò Ở Trẻ
Mặc dù thường bị nhầm lẫn, trườn và bò là hai kỹ thuật di chuyển khác nhau ở trẻ nhỏ. Điểm khác biệt cơ bản nhất là tư thế tiếp xúc với mặt sàn. Khi trườn, bụng của bé vẫn chạm đất, bé dùng tay và chân để lướt đi hoặc kéo cơ thể về phía trước. Điều này đòi hỏi ít sự nâng đỡ và kiểm soát thân mình hơn.
Ngược lại, khi bò, bé sẽ nâng bụng và ngực lên khỏi mặt đất, dùng tứ chi (hai tay và hai đầu gối) để di chuyển. Tư thế bò đòi hỏi sức mạnh cơ bắp ở thân trên và khả năng giữ thăng bằng tốt hơn nhiều so với trườn. Đối với một số trẻ, trườn là bước đệm để chuyển sang bò, trong khi số khác có thể bỏ qua hoàn toàn giai đoạn bò và đi thẳng từ trườn sang đứng và đi.
Mấy Tháng Bé Biết Trườn: Các Cột Mốc Phát Triển
Giai Đoạn Tiền Trườn: Chuẩn Bị Vững Chắc
Trước khi bé biết trườn, cơ thể bé cần trải qua một quá trình phát triển các kỹ năng vận động cơ bản. Thông thường, trẻ sẽ thành thạo việc lật (từ 4-6 tháng tuổi) và ngồi vững (từ 6-8 tháng tuổi) trước khi bắt đầu có dấu hiệu muốn di chuyển. Những cột mốc này giúp củng cố cơ cổ, lưng và bụng, tạo nền tảng vững chắc cho việc giữ thăng bằng và điều khiển cơ thể khi trườn.
Trong giai đoạn này, cha mẹ có thể thấy bé có những động tác “tiền trườn” như đẩy người về phía trước khi nằm sấp, xoay tròn tại chỗ, hoặc cố gắng vươn người để lấy đồ vật. Đây là những dấu hiệu cho thấy bé đang sẵn sàng cho hành trình khám phá thế giới bằng cách tự di chuyển.
Thời Điểm Trung Bình Bé Bắt Đầu Trườn
Câu hỏi mấy tháng bé biết trườn là điều mà nhiều phụ huynh quan tâm. Theo các chuyên gia nhi khoa, hầu hết trẻ bắt đầu tập trườn vào khoảng 7 đến 10 tháng tuổi. Đây là giai đoạn các cơ ở thân trên của bé đã đủ khỏe để hỗ trợ di chuyển.
Cụ thể, vào khoảng 7-8 tháng tuổi, bé bắt đầu kiểm soát cử động tốt hơn, không còn nằm yên một chỗ mà có thể lăn, xoay hoặc cố gắng ngồi dậy. Nhiều bé sẽ thể hiện sự hứng thú với việc trườn bằng cách thử các tư thế nằm sấp hoặc ngồi để di chuyển. Đến 9-10 tháng tuổi, phần lớn bé đã có thể tự ngồi vững và bắt đầu chuyển sang bò bằng tứ chi, hoặc tiếp tục phát triển kỹ năng trườn trước khi chuyển sang đứng và đi. Một số bé có thể bắt đầu giai đoạn trườn của bé sớm hơn, từ khoảng 6 tháng tuổi. Nhìn chung, 9 tháng tuổi là độ tuổi trung bình mà trẻ biết trườn.
Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Mốc Trườn Của Trẻ
Thời điểm bé bắt đầu trườn không hoàn toàn giống nhau ở mọi đứa trẻ. Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến mốc trườn của trẻ, bao gồm yếu tố di truyền, thể trạng sức khỏe, môi trường sống và cách nuôi dưỡng của cha mẹ. Một số bé có thể có xu hướng vận động sớm hơn do gen di truyền, trong khi những bé khác có thể chậm hơn một chút nhưng vẫn hoàn toàn khỏe mạnh.
Môi trường khuyến khích vận động cũng đóng vai trò quan trọng. Bé được đặt trên sàn nhà rộng rãi, an toàn với nhiều đồ chơi hấp dẫn sẽ có nhiều cơ hội khám phá và phát triển kỹ năng trườn hơn. Ngược lại, nếu bé dành phần lớn thời gian trong xe đẩy, cũi hoặc ít được nằm sấp (tummy time), quá trình phát triển vận động, bao gồm cả kỹ năng trườn của con, có thể bị chậm lại.
Dấu Hiệu Bé Sắp Trườn: Cha Mẹ Cần Quan Sát
Nhận Biết Những Động Tác Đầu Tiên
Sau khi đã biết mấy tháng bé biết trườn là thời điểm trung bình, việc nhận biết các dấu hiệu sớm sẽ giúp cha mẹ chuẩn bị tốt hơn. Bạn nên bắt đầu theo dõi những dấu hiệu này sau khi bé đã có thể ngồi vững mà không cần trợ giúp. Một trong những dấu hiệu phổ biến là khi bé nằm sấp trên sàn, cố gắng nhấc tay và chân lên khỏi mặt đất, hoặc đẩy người bằng đầu gối và bàn tay.
Bé cũng có thể bắt đầu phối hợp tay này, chân kia để tự đẩy mình tiến tới hoặc xoay ngang. Sự tò mò cũng là một dấu hiệu quan trọng: bé sẽ cố gắng rướn người để chạm vào món đồ chơi yêu thích hoặc một vật thể nào đó nằm ngoài tầm với. Những chuyển động này cho thấy bé yêu tập trườn và đang học cách kiểm soát cơ thể để di chuyển.
Dấu hiệu em bé sắp biết trườn, với tư thế đẩy người về phía trước
Các Kiểu Trườn Đa Dạng Ở Trẻ
Không có một kiểu trườn duy nhất cho tất cả các bé. Trẻ nhỏ có thể thử nghiệm một loạt các chuyển động khác nhau khi em bé trườn, và tất cả đều là một phần bình thường của quá trình học hỏi. Các kiểu trườn phổ biến có thể kể đến:
- Trườn bằng bụng về phía trước: Bé nằm sấp, bụng chạm sàn và dùng tay, chân để kéo đẩy cơ thể tiến lên.
- Trườn bằng bụng về phía sau: Ngược lại với kiểu trên, bé nằm sấp nhưng lại trườn lùi. Điều này khá phổ biến khi bé chưa đủ sức mạnh để đẩy về phía trước.
- Trườn bằng mông: Trẻ ngồi bệt, sau đó dùng tay và một chân để đẩy mông di chuyển về phía trước hoặc sang ngang.
- Trườn sang một bên (trườn cua): Trẻ ngồi hoặc nằm nghiêng, dùng tay đẩy cơ thể di chuyển theo chiều ngang, giống như một con cua.
Dù bé chọn kiểu trườn nào, điều quan trọng là bé có thể sử dụng cả hai bên cơ thể một cách linh hoạt và cuối cùng tìm ra cách di chuyển hiệu quả nhất cho mình.
Lợi Ích Tuyệt Vời Của Việc Trườn Đối Với Sự Phát Triển Của Bé
Phát Triển Vận Động và Thể Chất Toàn Diện
Trườn là một hoạt động thể chất toàn diện, mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển của trẻ. Khi bé tập trườn, các nhóm cơ lớn ở tay, chân, vai, lưng và bụng đều được rèn luyện và củng cố. Điều này không chỉ giúp bé có đủ sức mạnh để chuẩn bị cho việc bò và đi, mà còn cải thiện khả năng giữ thăng bằng và phối hợp động tác giữa các chi.
Việc thường xuyên vận động khi trườn cũng giúp xương khớp của bé phát triển chắc khỏe hơn, tăng cường độ dẻo dai và sức bền cho cơ thể. Theo các chuyên gia, những bé trải qua giai đoạn trườn đầy đủ thường có khả năng vận động thô và tinh tốt hơn khi lớn lên, đồng thời ít gặp các vấn đề về tư thế.
Kích Thích Phát Triển Trí Não và Khả Năng Giải Quyết Vấn Đề
Bên cạnh lợi ích về thể chất, giai đoạn trườn của bé còn đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển trí não. Khi bé trườn, bé học cách khám phá môi trường xung quanh, quan sát, phán đoán khoảng cách và tìm đường đi đến mục tiêu. Quá trình này kích thích sự phát triển của các giác quan và cải thiện khả năng định hướng không gian.
Việc di chuyển độc lập cũng giúp bé phát triển khả năng giải quyết vấn đề. Bé sẽ phải tìm cách vượt qua chướng ngại vật, điều chỉnh tốc độ và hướng đi, từ đó rèn luyện tư duy logic và sự linh hoạt. Hơn nữa, những trải nghiệm thành công khi tự mình đạt được mục tiêu sẽ xây dựng sự tự tin và khích lệ tính tự lập ở trẻ nhỏ.
Trẻ Trườn Muộn Có Đáng Lo Ngại Không?
Khi so sánh với mốc thời gian trung bình mấy tháng bé biết trườn, nhiều cha mẹ lo lắng nếu con mình chậm hơn. Thực tế, việc trẻ nhỏ trườn muộn hoặc thậm chí bỏ qua giai đoạn trườn là hoàn toàn bình thường. Mỗi đứa trẻ có nhịp độ phát triển riêng biệt, và không phải bé nào cũng tuân theo một khuôn mẫu nhất định. Điều quan trọng là bé có thể phối hợp tốt các cử động cơ thể, sử dụng đồng đều cả hai bên cơ thể và cuối cùng tìm ra cách di chuyển về phía trước.
Một số bé có thể chuyển thẳng từ ngồi sang đứng và đi, bỏ qua cả trườn và bò. Miễn là bé đang tiếp tục phát triển các kỹ năng vận động khác và có vẻ khỏe mạnh, cha mẹ không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, việc theo dõi sát sao vẫn là cần thiết.
Em bé đang cố gắng di chuyển, hình ảnh liên quan đến vấn đề mấy tháng bé biết trườn muộn
Khi Nào Cần Thăm Khám Bác Sĩ
Mặc dù việc bé biết trườn muộn thường không đáng lo, nhưng có một số trường hợp cha mẹ nên đưa bé đi thăm khám bác sĩ để được tư vấn chuyên sâu. Nếu đến 12 tháng tuổi mà trẻ vẫn chưa có dấu hiệu muốn di chuyển (trườn, bò, hay các hình thức khác) hoặc nếu bé có vẻ chỉ sử dụng một bên cơ thể để di chuyển, đây có thể là dấu hiệu của sự chậm phát triển vận động.
Ngoài ra, nếu bé có dấu hiệu yếu cơ rõ rệt, khó giữ thăng bằng, hoặc không có hứng thú với việc khám phá môi trường xung quanh, cha mẹ cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Việc phát hiện sớm và nhận được sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế có thể tạo ra sự khác biệt lớn cho sự phát triển của bé.
Hướng Dẫn Cha Mẹ Hỗ Trợ Bé Tập Trườn Hiệu Quả
Chuẩn Bị Môi Trường An Toàn Và Thuận Lợi
Để khuyến khích bé tập trườn một cách an toàn và hiệu quả, cha mẹ cần tạo ra một môi trường lý tưởng. Điều này bao gồm việc dọn dẹp không gian rộng rãi trên sàn nhà, đảm bảo mặt sàn sạch sẽ, bằng phẳng và không có vật cản nguy hiểm. Bạn có thể sử dụng thảm chơi mềm mại, an toàn để bé thoải mái vận động.
Hãy cho bé mặc những bộ quần áo thoải mái, co giãn tốt, không quá bó sát hay vướng víu. Những bộ áo liền quần ngắn tay hoặc đồ bộ cotton mềm mại là lựa chọn lý tưởng, giúp bé dễ dàng cử động tay chân khi trẻ tập trườn. Đặt bé nằm sấp thường xuyên hơn (tummy time) trên sàn nhà cũng là một cách tuyệt vời để củng cố cơ cổ, vai và lưng, chuẩn bị cho kỹ năng trườn.
Cha mẹ đang nhẹ nhàng hướng dẫn và khuyến khích bé tập trườn an toàn
Các Hoạt Động Kích Thích Bé Trườn
Cha mẹ có thể áp dụng một số phương pháp đơn giản để khuyến khích bé yêu tập trườn:
- Sử dụng đồ chơi hấp dẫn: Đặt món đồ chơi yêu thích, có màu sắc sặc sỡ, phát ra âm thanh hoặc ánh sáng lấp lánh ở một khoảng cách vừa phải, đủ để bé nhìn thấy nhưng không thể với tới ngay. Điều này sẽ kích thích bé cố gắng di chuyển về phía trước để đạt được mục tiêu.
Đồ chơi đầy màu sắc thu hút sự chú ý, giúp bé tập trườn để vươn tới
- Tạo chướng ngại vật nhỏ: Khi bé đã bắt đầu biết trườn, bạn có thể đặt những chướng ngại vật an toàn như một chiếc gối mềm hoặc một cuộn chăn nhỏ trên sàn. Việc vượt qua những chướng ngại vật này giúp bé phát triển cơ bắp, tăng cường kỹ năng điều khiển cơ thể và thậm chí hướng bé chuyển từ trườn sang bò.
- Cùng bé nằm sấp: Cha mẹ hãy nằm sấp cùng con, đối mặt với bé ở ngang tầm mắt. Điều này không chỉ khuyến khích bé nằm sấp lâu hơn mà còn tạo sự tương tác, giúp bé cảm thấy an toàn và được động viên.
- Khen ngợi và động viên: Mỗi khi bé có những nỗ lực dù là nhỏ nhất trong việc di chuyển, hãy dành lời khen ngợi và nụ cười để khích lệ bé. Sự động viên từ cha mẹ là nguồn động lực lớn nhất giúp bé tự tin khám phá.
Những Lưu Ý Quan Trọng Để Đảm Bảo An Toàn Cho Bé Khi Trườn
Khi em bé trườn, việc đảm bảo an toàn cho bé là ưu tiên hàng đầu. Trẻ sẽ bắt đầu khám phá mọi ngóc ngách trong nhà, vì vậy cha mẹ cần chuẩn bị kỹ lưỡng để phòng tránh các tai nạn không mong muốn.
- Khóa an toàn: Lắp khóa an toàn cho các cửa tủ, ngăn kéo để hạn chế bé mở ra và nghịch các vật dụng nguy hiểm hoặc bị kẹt tay.
- Giám sát chặt chẽ: Luôn có người lớn giám sát khi bé tập trườn. Sử dụng rào chắn để giới hạn khu vực chơi của bé, tránh bé bò lên cầu thang, vào phòng tắm, nhà bếp hoặc tiếp cận các khu vực nguy hiểm khác như hồ bơi, hồ cá.
- Cố định đồ đạc: Cố định chắc chắn các thiết bị điện tử, đồ đạc nặng như kệ sách, tủ quần áo vào tường để tránh nguy cơ đổ ngã đè lên bé.
- An toàn cửa sổ và ban công: Lắp lưới bảo vệ hoặc chấn song chắc chắn cho cửa sổ và ban công. Đảm bảo vẫn có lối thoát hiểm an toàn trong trường hợp khẩn cấp.
- Bịt ổ cắm điện: Sử dụng các nút bịt chuyên dụng để che kín các ổ cắm điện, ngăn bé thò tay hoặc chọc vật lạ vào.
- Dây rèm và dây điện: Sử dụng rèm cửa không dây hoặc giấu các loại dây điện, dây rèm ngoài tầm với của bé để tránh nguy cơ bé bị vướng hoặc kéo đổ vật dụng.
- Bọc cạnh nội thất: Dùng các miếng bọc mềm để che các cạnh sắc nhọn của bàn ghế, tủ kệ, tránh bé bị va đập trong quá trình di chuyển.
- Không ép buộc: Tuyệt đối không thúc ép hoặc bắt buộc bé tập trườn liên tục nếu bé tỏ ra khó chịu hoặc không hợp tác. Hãy để bé phát triển theo tốc độ tự nhiên của mình.
Câu Hỏi Thường Gặp Về Giai Đoạn Trườn Của Bé
1. Bé không trườn mà chuyển thẳng sang bò hoặc đi có sao không?
Hoàn toàn bình thường. Khoảng 10-15% trẻ không trải qua giai đoạn trườn, một số bé sẽ bò ngay, số khác lại bỏ qua cả trườn và bò để đứng dậy và đi. Miễn là bé đang phát triển các kỹ năng vận động khác một cách bình thường và khỏe mạnh, cha mẹ không cần lo lắng.
2. Làm thế nào để phân biệt trườn và bò?
Sự khác biệt chính nằm ở tư thế cơ thể. Khi em bé trườn, bụng bé vẫn tiếp xúc với mặt sàn. Khi bò, bé nâng bụng và ngực lên khỏi mặt đất, dùng tay và đầu gối để di chuyển.
3. Nên cho bé nằm sấp (tummy time) bao lâu mỗi ngày để hỗ trợ trườn?
Bắt đầu từ khi bé còn nhỏ, hãy cho bé nằm sấp khoảng 3-5 phút mỗi lần, vài lần một ngày. Khi bé lớn hơn và quen hơn, bạn có thể tăng dần thời gian, mục tiêu là khoảng 20-30 phút mỗi ngày khi bé được 3-4 tháng tuổi, để củng cố các cơ cần thiết cho kỹ năng trườn của con.
4. Đồ chơi nào giúp bé thích thú tập trườn?
Những món đồ chơi có bánh xe nhỏ, đồ chơi phát ra âm thanh hoặc ánh sáng, hay những quả bóng có kích thước vừa phải sẽ khuyến khích bé di chuyển. Đặt chúng cách xa một chút để bé phải cố gắng trẻ nhỏ trườn tới.
5. Khi nào bé trườn thì nên bắt đầu trang bị quần áo, đồ dùng cho Nhiên Kids?
Khi bé bắt đầu có dấu hiệu muốn di chuyển (trườn hoặc lăn), tức là khoảng từ 6-7 tháng tuổi trở đi, cha mẹ nên bắt đầu chuẩn bị những bộ quần áo thoải mái, co giãn tốt. Ngoài ra, việc trang bị các sản phẩm bảo hộ như bịt góc bàn, khóa an toàn tủ là rất cần thiết để đảm bảo an toàn cho bé khi bé khám phá thế giới.
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ mấy tháng bé biết trườn và những vấn đề xoay quanh thời điểm bé trườn của bé. Mặc dù trườn là một cột mốc đáng nhớ, nhưng cha mẹ không nên thúc ép trẻ mà hãy để con phát triển tự nhiên, đồng thời luôn đồng hành và tạo điều kiện an toàn tốt nhất cho bé khám phá thế giới. Nhiên Kids luôn sẵn sàng cung cấp những sản phẩm quần áo trẻ em và đồ sơ sinh chất lượng, thoải mái nhất để bé yêu tự do vận động trong mọi giai đoạn trườn của bé.